Yazı Başlıkları
Aleri nedir?
Alerjiler, vücudun bağışıklık sisteminin polen veya bazı yiyecekler gibi çoğu insanda genellikle zararsız olan yabancı maddelere (alerjenler) aşırı tepki vermesi durumunda ortaya çıkar. Belirtiler çok değişebilir. Bazı durumlarda oldukça hafiftir, ancak aynı zamanda gerçek bir sıkıntı olabilir ve günlük yaşamda önemli bir etkiye sahip olabilirler. Şiddetli alerjik reaksiyonlar hayatı tehdit edici olabilir.
Alerjiler için çeşitli tedavi seçenekleri vardır. Alerjileri tetikleyen bazı şeyleri (alerjenleri) önlemek kolaydır, bazıları ise değildir. Yaygın alerjenler aşağıdakileri içerir:
Alerjik reaksiyonlar en sık ciltte, solunum yollarında ve mukozalarda meydana gelir. Belirtiler genellikle hemen başlar, ancak ortaya çıkmaları birkaç saat veya gün sürebilir.
Alerjiler bazen aşırı duyarlılıklar olarak adlandırılır. Ancak bazı aşırı duyarlılıkların alerjilerle ilgisi yoktur. Bunlar, bazı yiyecek aşırı duyarlılık türlerini (intoleranslar) içerir. Semptomlar sıklıkla benzer olduğu için, doktor ayrıntılı bir tıbbi muayene yapmalıdır. Belirtilerin alerjik bir reaksiyondan kaynaklandığı ortaya çıkarsa, alerji tedavileri kullanılabilir.
Belirtiler
Bunlar alerjilerin tipik belirtileridir:
Alerjik reaksiyonlar genellikle vücudun alerjenle doğrudan temas ettiği bölgelerde meydana gelir. Örneğin, yiyecekler ağızda ve dilde kaşıntı ve şişmeye neden olabilir. Vücudun polenle temas ettiği ilk kısım, burun akıntısı ve hapşırma ile sonuçlanan üst solunum yoludur.
Yiyeceklere, böcek zehirine veya bazı ilaçlara alerji, anafilaktik reaksiyona neden olabilir. Bu tıbbi bir acil durumdur ve hayati tehlike oluşturabilir. Alerjik reaksiyon vücudun diğer kısımlarını da etkilemeye başladığında olur – sindirim sistemi, solunum yolları veya kardiyovasküler sistem (kalp ve kan damarları) gibi. Anafilaktik reaksiyonlar kaşıntı, şişme, mide ağrısı, bulantı, kusma, konfüzyon, uyku hali, solunum problemleri ve kan basıncında ani bir düşüşe neden olabilir.
Mevsimsel saman nezlesi sadece polen havada olduğunda farkedilir. Toz akarı alerjileri ve evcil hayvan alerjileri tüm yıl boyunca bir sorun olabilir, çünkü onları tetikleyen maddeler (“alerjenler”) yalnızca ilkbahar veya yaz aylarında havada bulunmaz. Her ne kadar ilaçlara ve böcek zehirine alerjiler sadece belirli durumlarda tetiklenirse de, genellikle diğer alerji türlerinden daha şiddetlidirler.
Nedenleri ve risk faktörleri
Alerji olma eğilimi genellikle ailelerde görülür. Bu “atopi” olarak bilinir. Birisinin gerçekten bir alerji geliştirip geliştirmemesi, çevresel faktörler de dahil olmak üzere çeşitli şeylere bağlı olacaktır. Örneğin astım gibi alerji ve benzeri durumların hava kirliliğine ve sigara dumanına maruz kalan insanlarda ortaya çıkması daha muhtemel olabilir. Bazı diyetleri takip ederek alerjilerin önlenebileceği sıklıkla iddia edilmektedir. Ancak bu iddia, kaliteli bilimsel çalışmalarda doğrulanmamıştır.
Alerjik reaksiyonlarda, vücudun bağışıklık sistemi çoğu insanda genellikle zararsız olan bazı yabancı proteinlere (alerjenler) tepki verir. Onlara mikrop veya yabancı cisim gibi davranır. Örneğin, toz akarları ve yiyecekleri genel olarak vücutta herhangi bir soruna neden olmamakla birlikte, kendilerine alerjisi olan kişilerde reaksiyona neden olurlar. Bağışıklık sistemi, bu maddelere karşı savaşmak için IgE antikorları olarak bilinen antikorları üretir, çünkü zararlı olduklarını düşünürler.
Bu antikorlar, vücut ilk önce alerjenle temas ettiğinde üretilir ve daha sonra bazı hücrelere bağlanır. Bu işleme “duyarlılık” denir. Eğer vücut tekrar alerjenle temas ederse, bu hücreler histaminler de dahil olmak üzere kimyasal maddeleri serbest bırakır. Bu maddeler daha sonra hapşırma, öksürme ve deri döküntüleri gibi alerjik reaksiyonlara neden olur.
Yaygınlık
Almanya’daki her 3 kişiden 1’inde , yaşamlarının bir noktasında alerji teşhisi konuyor. Tüm çocuk ve gençlerin yaklaşık% 20 ila 25’inin saman nezlesi, astım veya egzaması vardır . Alerjisi olan kişilerin sayısı son otuz yılda artmıştır.
Görünüm
Alerjiler genellikle çocuklukta veya ergenlikte başlar ve sıklıkla bir daha kaybolmaz. Bazı alerjiler, yetişkinlikte olsa da iyileşir. Örneğin, bazı gıda alerjileri (örneğin süt veya tavuk yumurtalarına alerjiler) tekrar kaybolabilir – ancak yerfıstığı alerjileri genellikle kaybolmaz. Öyleyse bir alerjinin iyileşip iyileşmeyeceği onu neyin tetiklediğine bağlıdır.
Alerji semptomları başlangıçta genellikle hafiftir ve zamanla daha şiddetli hale gelir. Bazen başka tıbbi durumlara yol açarlar. Örneğin, saman nezlesi, yıllar sonra akciğerlere “aşağı doğru hareket ederek” astıma yol açabilir. Alerjiler ayrıca egzama gelişme olasılığını da artırabilir.
Polene alerjisi olan kişiler, örneğin bazı yiyeceklere alerjisi olabilir. Bu “çapraz reaktivite” olarak bilinir. Bu, farklı alerjenlerin içinde benzer proteinlere sahip olması ve bağışıklık sisteminin her ikisine de reaksiyon göstermesi nedeniyle oluşur.
Tanı
Doktor görürseniz, önce size belirtilerinizi, yaşamdaki durumları ve tıbbi geçmişinizi soracaktır. Doktor daha sonra belirli maddelere alerjik olup olmadığınızı öğrenmek için bir alerji testi yapabilir (cilt delme testi). Bu testler alerji tedavisinde özel eğitim almış doktorlar tarafından yapılır – genellikle dermatologlar, KBB doktorları, akciğer uzmanları veya çocuk doktorları.
Bir kişinin, saman nezlesi gibi tetikleyici ile temas ettikten hemen sonra bir reaksiyona yol açan bir alerjisi olabileceği düşünülürse, tipik olarak bir cilt delme testi yapılır. Bu, önkolunuzun cildine küçük damlalar bırakarak, aralarında yeterli boşluk bırakarak, ve alerjenlerin bulunduğu cildin yüzeyini delinmesini, böylece maddelerin cilde girmesini içerir. Deri kızarır ve şişerse (büyük bir sivrisinek ısırığı gibi) karıştığı yerde, bu maddeye alerjiniz olduğuna dair bir işarettir.
Yama testi, belirtilerin alerjene temas ettikten sadece üç buçuk gün sonra ortaya çıktığı bir alerjiniz olduğunu düşünüyorsanız kullanılır. Şüphelenilen alerjeni içeren yamayı sırtınıza bir ila iki gün boyunca koymak ve cildin şişmiş, kırmızı ve kaşıntılı olup olmadığını kontrol etmeyi içerir.
Ayrıca antikor aramak için bir kan testine veya provokasyon testi olarak bilinen bir şeye ihtiyacınız olabilir. Provokasyon testlerinde, vücutta alerjik reaksiyon olup olmadığını görmek için çeşitli alerjenlere maruz bırakılır. Örneğin, alerjik rinitinizin olabileceği düşünülürse, burun spreyi veya damlası kullanılarak burun zarına potansiyel alerjenlerin ekstreleri yerleştirilir. Burnunuzun iç kısmı şişerse, hapşırırsınız ve burnunuz akmaya başlarsa, muhtemelen alerjik rinitiniz olabilir.
Önleme
Alerjilerin tamamen önlenmesi çoğu zaman mümkün olmasa da, bazı önlemler riski biraz azaltabilir. Örneğin, alerjileri, yalnızca yaşamlarının ilk dört ila altı ayında emzirilen çocuklarda biraz daha az görülür. Sigara içmeyenlerin ve dumansız ortamlarda yetişen çocukların da alerji oluşturma olasılığı daha düşüktür. Alerji riski artışı olmayan insanlarda evcil hayvanlardan kaçınmak, evcil hayvan alerjilerinin gelişmesini engellemez. Öte yandan, eğer birileri genellikle alerji riski daha yüksekse, bir kedi alerjisi oluşmasını önlemek için bir kediyi evcil hayvan olarak almamaya değebilir .
Tedavi
Alerjik reaksiyonları önlemenin en iyi yolu, tetikleyicilerle (alerjenler) teması önlemektir. Bunun ne kadar iyi çalıştığı temel olarak tetikleyicinin türüne bağlı olacaktır. Bazı yiyecekler veya kimyasal maddeler gibi şeylerle temastan kaçınmak genellikle oldukça kolaydır. Yine de polenden kaçınmak neredeyse imkansız. Ancak, örneğin internetteki polen takvimleri ve tahminleri, belirli bölgelerdeki polen sayısı hakkında size bir fikir verebilir. Toz akarı alerjisi olan kişiler, akarlara dayanıklı yatak takımı kullanmak ve “toz tutucular” ı kaldırmak gibi önlemler alarak evlerinde toz akarlarına maruz kalmalarını biraz azaltabilir.
Birçok alerjinin semptomları ilaçla tedavi edilebilir. Antihistaminikler ve steroidler bu amaç için sıklıkla kullanılır. Bu ilaçlar tabletler, burun spreyleri ve enjeksiyonlar dahil olmak üzere çeşitli şekillerde bulunur. Genellikle alerjik rinit (burunda) ve alerjik konjonktivit (gözlerde) tedavisinde kullanılırlar. Cildi etkileyen alerjik reaksiyonlar ayrıca steroid merhemleri veya kremleri kullanılarak da tedavi edilir.
Alerjene özgü immünoterapi (“duyarsızlaştırma”) olarak bilinen bir tedavi, uzun vadede bazı alerjenlere duyarlılığı azaltmada yardımcı olabilir. Aşılarda olduğu gibi, bu tedavi yaklaşımı da insanları az miktarda alerjene maruz bırakmayı içerir. Burada düzenli aralıklarla ya alerjeni cildinize enjekte ederek ya da dilinizin altına yerleştirerek yapılır. Alerjene özgü immünoterapinin tamamlanması yaklaşık üç ila beş yıl sürer. Bu yaklaşım temel olarak polene (saman nezlesi), toz akarlarına ve böcek zehirine alerjilerin tedavisinde kullanılır.
Halen bitkisel veya homeopatik ürünlerin alerji tedavisinde yardımcı olabileceğine dair kanıt yoktur. Bu akupunktur için de geçerlidir.