Farmakoloji, Yunanca ‘’pharmacon’’ (ilaç) ve ‘‘logia’’ (bilgi) kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. İlaçların kaynaklarını, kimyasal ve fiziksel özelliklerini, vücuda alınışlarını, etkilerini, etki şekillerini ve hastaya verilecek hale getirilme yöntemlerini araştıran bilim dalıdır.
Farmakoloji’nin Alt Dalları Nelerdir?
Farmakoloji bilimi kendi içinde çeşitli bölümlere ayrılır. Bunlardan bazıları:
- Farmakokinetik: İlaçların, canlıda emilim, dağılım, metabolizma ve atılımını (ıtrah) inceleyen bilim dalıdır.
- Farmakodinamik: İlaçların, canlılardaki fizyolojik, biyokimyasal etkileri ve etki mekanizmalarını inceleyen bilim dalıdır.
- Farmakoterapi: İlaçların, hastalıkların profilaksisi ve tedavisinde kullanılmasını inceleyen bilim dalıdır.
- Moleküler farmakoloji: Canlıda biyolojik sistemlerle ilaçlar arasındaki fizik ve kimyasal etkileşmeleri moleküler düzeyde inceleyen bilim dalıdır.
- Biyokimyasal farmakoloji: İlaçlar ile enzimler arasındaki etkileşmeleri inceleyen bilim dalıdır.
- Klinik farmakoloji: Yeni ilaçların bulunması ve geliştirilmesi amacıyla deney hayvanlarında incelenmiş kimyasal maddelerin; normal ve hasta insanlarda uygulanmasını ve sonuçların değerlendirilmesini inceleyen bilim dalıdır.
İlaç Nedir?
İlaç, yönetmeliklerin içerisinde beşeri tıbbi ürün olarak da geçiyor. Dünya sağlık örgütünün ve sağlık bakanlığının tanımlamalarına göre ilaç;
- Hastalığı tedavi etmek
- Profilaksi (önleyici tedavi)
- Teşhis etmek (örneğin: Yetişkin astım hastalarının yaklaşık %28’inde aspirin ve diğer aspirin benzeri ilaçların alınmasıyla astım alevlenmesi görülür.)
- Herhangi bir fizyolojik fonksiyonu düzeltmek, değiştirmek
- Görüntüleme teknikleri (Radyoopak madde kullanılması)
için kullanılabilir.