Paratiroid bezleri ön boynun içinde yer alan küçük endokrin bezlerdir. Paratiroid hormonunun (PTH) üretilmesinden sorumludurlar.
Bu makale paratiroid bezi anatomisi, hisyolojisi, paratiroid bezinin hücrelerini, paratiroid hormonunun etkilerini ve salgılanmasının düzenlenmesini ele alacaktır. Son olarak, paratiroid bezlerini etkileyen klinik hastalıklar detaylı olarak tartışılacaktır.
Yazı Başlıkları
Anatomik Konum
Paratiroid bezleri, tiroid bezinin her lobunun arka, orta kısmında bulunur.
Anatomik olarak, bezler iki çifte bölünebilir:
- Üstün paratiroid bezleri – Dördüncü farengeal poşetten embriyolojik olarak türetilmiştir. Genellikle, krikoid kıkırdak alt kalitesinin sınırında bulunurlar.
- Alt paratiroid bezleri – Üçüncü farengeal poşetten embriyolojik olarak türetilmiştir. Genellikle tiroid bezinin alt kutuplarının yanında bulunurlar. Ancak, insanların% 1-5’inde üst mediastende derin bulunurlar.
Paratiroid Bezi Histolojisi
Paratiroid bezinde iki tür hücre vardır; baş hücreleri ve oksil hücreleri.
- Baş hücreleri – Bu hücre tipinin rolü paratiroid hormonu salgılamaktır. Paratiroid hormonunun sentezi ve salgılanmasını sağlamak için belirgin Golgi aparatları ve endoplazmik retikulum içerirler. Baş hücreler iki hücre tipinden daha küçüktür, ancak daha fazla miktarda bulunurlar.
- Oxyphil hücreleri – Bu hücreler çok daha büyük fakat baş hücrelere göre daha az miktarda bulunur. Amaçları bilinmemektedir. Bununla birlikte, oksil hücrelerin sayısının yaşla birlikte arttığını ve ergenlikten önce çok azının görüldüğünü not etmek ilginçtir.
Histolojik olarak yağ hücrelerinin (adipoz hücreler) paratiroid bezinin içinde de görüldüğünü unutmayın.
Paratiroid Hormon Sentezi
PTH’nin sentezi, PTH öncesi üretimin üretildiği kaba endoplazmik retikulumda başlar. Ön pro-PTH 115 amino asit uzunluğundadır ve biyolojik olarak aktif bir sekans, bir C terminal fragmanı sekansı, bir pro sekans ve bir sinyal sekansından oluşur.
Sinyal sekansı, pro-PTH’yi bırakarak endoplazmik retikulumun lümeni içinde yarılır . Golgi aparatına transfer edildikten sonra pro sekansı da ayrılır ve olgun PTH’nin üretilmesiyle sonuçlanır, bu daha sonra salma için salgı granüllerinde saklanabilir.
Paratiroid Hormon Görevleri
Paratiroid hormonu (PTH), hepsi vücuttaki kalsiyum seviyelerini arttırmaya yarayan üç ana etkene sahiptir;
- Artmış kemik erimesi – PTH, kemik erimesini arttırmak için doğrudan kemik üzerinde etki eder. Aktivitelerini arttırmak için osteoklast hücrelerine etki eden osteoblastlardan sitokin salgılanmasına neden olur. Osteoklastlar kemiğin parçalanmasından sorumludur ve bu nedenle aktivitelerindeki artış, kemik parçalanmasının artmasına neden olur. Bu, hücre dışı sıvıda kalsiyumda bir artışa yol açar.
- Böbrekte artmış yeniden emilim – PTH, Henle Döngüsünden ve distal tübüllerden emilen kalsiyum miktarını arttırır, ancak mekanizma tam olarak anlaşılmamıştır. Buna ek olarak PTH, kalsiyum fosfat böbrek taşlarının oluşumunu önlemek için çok önemli olan fosfat atılım oranını arttırır.
- D Vitamini sentezi – PTH aktif olarak bağırsaktan kalsiyum emilimini arttırmasa da, D vitamini oluşumunu uyarır, bu daha sonra bağırsaktan emilimini artırır.
Paratiroid Hormon Düzenlemesi
En endokrin organları gibi paratiroid bezi de negatif geri besleme döngüsü ile kontrol edilir. Baş hücreler, yüzeylerinde bunu düzenleyen benzersiz bir G-protein kalsiyum reseptörüne (CaR) sahiptir.
Kandaki kalsiyum seviyeleri yükseldiğinde, hiperkalsemiye yol açabilecek kalsiyum artışını önlemek için PTH üretimi durdurulmalıdır. Kalsiyum daha sonra fosfoinositid adlı bir molekülün üretilmesine yol açan G protein CaR’ye bağlanır. Bu molekülün aktivasyonu, PTH salgılanmasını önler, böylece kalsiyum kemiklere geri depolanır. Ayrıca yukarıda belirtildiği gibi PTH, D vitamini sentezini uyarır. D Vitamini ayrıca PTH geninin transkripsiyonunu azaltmak için doğrudan paratiroid bezine etki eder, dolayısıyla daha az PTH sentezlenir.
Kalsiyum azaldığında tersi oluşur. Düşük kalsiyum, CaR’nin azalmış uyarılması ve düşük fosfoinositid anlamına gelir. Daha sonra PTH salgılanması inhibe edilmez. Azalan D Vitamini, PTH gen transkripsiyonunun düzenlenmesiyle sonuçlanır, böylece daha fazla PTH sentezlenir.
Not: Yüksek fosfat kandaki serbest kalsiyumu düşürür ve D vitamini oluşumunu engeller .
Hiperparatiroidi
Hiperparatiroidizm paratiroid bezlerinin aşırı aktivitesidir ve altta yatan nedene bağlı olarak primer, sekonder, tersiyer veya malign olarak sınıflandırılabilir.
Birincil hipertiroidizm, iyi huylu bir tümör, hiperplazi veya çok nadiren paratiroid kanseri gibi paratiroid bezinde doğrudan yapılan değişikliklerin bir sonucudur. PTH’nin aşırı salgılanması, kanda hiperkalsemi, osteoporoz, osteitis fibrosa sistika ve hipertansiyon belirtilerine neden olabilecek yüksek kalsiyum seviyesine neden olur.
Sekonder hiperparatiroidizm, kalsiyum seviyelerinin azalmasına bağlı olarak fizyolojik olarak yüksek bir PTH’dir. Buna kronik böbrek yetmezliği veya D vitamini alımında azalma neden olabilir.
Tersiyer hiperparatiroidizm, uzun süreli sekonder hiperparatiroidizmden sonra ortaya çıkar. Bu bez içinde görülen yapısal değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Sekonder ve tersiyer hiperparatiroidizmi ayırt etmek için kan testi yapılacaktır. Yüksek Kalsiyum seviyeleri tersiyer hiperparatiroidizmi gösterir.
Malign hiperparatiroidizm – bronşiyal skuamöz hücreli karsinomlar gibi bazı tümörler Paratiroid ile ilişkili protein (PTHrP) olarak adlandırılan bir protein üretir. PTHrP, yapılarında benzerlik nedeniyle kandaki yüksek kalsiyum ile sonuçlanan PTH’yi taklit edebilir. Bununla birlikte, paratiroid bezinin kendisine negatif geri beslemesi nedeniyle PTH azalacaktır.
Hipoparatiroidi
Hipoparatiroidizm paratiroid bezinin underaktivitesidir ve nedene bağlı olarak primer veya sekonder olarak sınıflandırılabilir.
Primer hipoparatiroidizm, bez yetersizliği nedeniyle azalmış PTH salgılanmasının bir sonucudur. Bu hipokalsemi semptomlarına yol açar ve hastalar sıklıkla Kalsiyum desteğine ihtiyaç duyarlar.
Sekonder hipoparatiroidizme genellikle paratiroid bezlerinin cerrahi olarak çıkarılmasından kaynaklanır. Bu, inferior paratiroid bezlerinin yukarıda bahsedildiği gibi bulunmasının zor olmasından dolayı, genellikle kazara ortaya çıkar.