Yazı Başlıkları
Thorax İskeleti, Açıklıklar ve Costalar
Ön tarafında sternum, arkada 12 torakal vertebra, yanlarda 12 çift costa ile sınırlanan kemik yapıya thorax iskeleti denir.
Bu kemik iskeletin sınırladığı boşluk ise cavitas thoracis‘tir.
Cavitas thoracisin üst açıklığına apertura thoracis superior denir. Serbest bir açıklıktır.
Alt açıklığa ise apertura thoracis inferior denir, bu açıklık ise diyafram(diaphragma) ile örtülüdür.
Apertura Thoracis Superior
- Apertura thoracis superior her iki yanda birinci costaların iç kenarları, arkada T1 vertebra gövdesi, önde manibrium sterni ile çevrelenmiştir.
- Öne doğru eğilimli bir yapıdır.
- Transvers çapı sagittal çapından daha geniştir.
- Tam orta hattan trakea ve özafagus geçer.
- 1. Costaya yaslı bir şekilde geçen v. Subclavia, v. Jugularis interna ile birleşip v. Brachiocephalica’yı oluşturur.
- Arcus aortadan çıkan a. SubClavia dalları da bu açıklıktan çıkarak fossa axillaris’e gider.
- Plexus brachialis dalları da bu açıklığı kullanarak ilerler.
- Bir de yukardan aşağı uzanan yapılar vardır : n. Vagus, truncus sympaticus, n. Phrenicus.
- Aslında apertura thoracis superioru dolduran esas yapı apex pulmonaristir.
Apertura Thoracis İnferior
- Apertura thoracis inferior büyük ve genişleyebilen bir açıklıktır. Diaphragma thoracoabdominale ile örtülüdür.
- Önde proc. Xiphoideus ve 7.-10. Kıkırdak costalar, yanlardada 12. Costalar, arkada 12. Trokal vertebra ile çevrilidir.
- Her iki tarafın arcus costalisleri birleşerek angulus infracostalisi (Charpy açısı) yapar. Diaphragma sağda 5. Costa, solda 6. Costa hizasına çıkarak burayı kapatır.
MM. INTERCOSTALES
Cavitas thoracisi yandan sınırlayan yapılar intercostal kaslardır.
M. Intercostalis Externus
Üstteki costanın alt kenarından alttaki costanın üst kenarına obl,k olarak uzanır. Kıkırdakkemik birleşim yerine kadar gider. Ve önüne membrana intercostalis externa kapatır.
Bu kaslar costaları yukarı kaldırarak inspirasyona yardımcı olur. Sinirleri n. Intercostalistir.
Mm. Intercostalis interni ve intimi
Bu kas lifleri externilerin iç tarafında ve 90 derecelik açı yapacak şekilde uzanır. Bütün aralığı doldurmazlar angulus costae hizasında sonlanırlar. Kalan yerleri membrana intercostalis interna kapatır.
Mm. Intercostalis intimi mm. Intercostalis interniden ayrılan kas lifleridir ve aynı yönde uzanırlar.
Bu yapıları kesitten incelediğimiz zaman en dışta mm. Intercostalis externi var, içeri doğru sırayla mm intercostalis interni ve intimi var.
Bu bölgenin damar ve sinirleri intimi ve interniler arasında seyrederler. Sulcus costaeların altında bulunurlar. Yukarıdan aşağıya doğru vena-arteria-nervus intercostalis olarak sıralanırlar.
Daha içerilere doğru ilerlediğimizde fasia endotharacica bulunuyor. Bunun altında parietal pleurae ve akciğerlere yapışık olan visseral pleurae bulunur.
Bu iki pleurae arasında da cavitas pleuralis dediğimiz boşluk bulunuyor. Pleuraenin katlantı yaptığı yerlerde recessus costadiaphragmaticus gibi çıkmazlar bulunuyor.
Mm. Subcostales
- Sadece alt intercostal aralıklarda bulunur.
- Ekspirasyona yardım eder.
- Siniri: N. Intercostalis
M. transversus thoracis
- 2-6 costalar arasında uzanırlar.
- Ekspirasyona yardım eder.
- Siniri: N. Intercostalis
Mm. Levatores costarum
- 12 çifttir. Arka dış taraftan göğüs kafesine bakıldığında gözlenir.
- M. Intercostalis externus ile aynı yönde uzanırlar.
- Bir alttaki costanın dış kenarına uzananlara breves, 2 costa alta uzananlar longi olarak isimlendirilir.
- İnspirasyona yardım eder.
- Siniri: N. Intercostalis
Mediastinum
Cavitas thoraci’nin içinde akciğerlerle sınırlandırılmış bir boşluktur. Yukarda; arkada torakal vertebralar yanlarda mediastinal pleurae ile sınırlandırılmıştır. (Mediastinal pleura akciğerin iç yüzünü örter.)
Mediastinum superior ve inferioru ayıran sınır önde angulus sterniden başlayan T4-5 arasındaki discus intervertebralise uzanan horizontal düzlemdir. Angulus sterni (Louis açısı), 2. Costanın sternuma tutunduğu yerdedir. Bu hiza aynı zamanda scapulaların spinalarını birleştiren çizgi de geçer.
Mediastinum inferior da kendi içinde anterior-posterior-medius olarak üç ayrı yapı olarak incelenir. Perikard ile sarılı olan boşluğa mediastum medius denir. Onun önünde sternum ve perikard arasındaki bölüme mediastinum anterior denir. Perkard ve omurların arasına da mediastinum posterior deniyor.
Şekildeki yapılar yukarıdan aşağıya sırayla; Mediastinum superior, mediastinum anterior, mediastinum medius ve mediastinum posteriorda bulunan yapılardır.
Thymus
Mediastende yer alan bir bağışıklık sistemi organıdır. Mediastinum anteriorda bulunur yukarı doğru uzanır. Yaşla birlikte küçülür iki yaşında max boyundadır. İçi zamanla yağ doku ile dolar. Lobus dextra ve sinistra olmak üzere iki lobdan oluşur. Bunlar da daha küçük olan lobcuklar olan lobuli thymilere ayrılır.
ARTERLERİ:
a. Thoracicaint ve a. Thyroideanif (rr. Thymici)
VENLERİ:
vv. Tymicae (v. Brachiocephalica sin., v. Thoracicainterna, v. Thyroideanif.)
SİNİRLERİ:
- Simpatik: ggl. Cervicothoracicum, ansa subclavia
- Parasimpatik: n. Vagus
- Duyu: Bezin kendisinin duyusu yoktur. Kapsülünün vardır. n. Phrenicus (bez kapsülü)
Diaphragma (Diyafram)
Solunum esas kası diaphragmadır. Kasılınca aşağı doğru çöker ve göğüs hacmi artar. Bu basıncı düşürür ve akciğerler hava dolar. Bu sırada göğüs kafesinin sagittal ve transvers çapları artar. Bu aktif bir olayken soluk verme pasiftir. Enerji harcanmaz. Diyafram eski haline döner, hacim azalır, basınç artar, hava dışarı çıkar. Buna da expirasyon denir. Her iki çap azalır. Costa elavasyonu transvers çapı artırır, sternum elavasyonu sagittal çapı artırır.
Diaphragma thoracoabdominale sağda 5. Costa solda 6. Costa hizasına kadar çıkar, kubbe şeklindedir.
Alttan bakınca centrum tendineum gözlenir.Bu tendon herhangibir kemiğe tutunmaz.
Origosu 3 bölümde incelenir.:
- Pars sternalis: proc. Xiphoideus
- Pars costalis: son 6 kaburga (en geniş parça)
- Pars lumbalis: crusdextrum/sinistrum
Lig. Arcuatummediate/Laterale/Medianum
12. costaya tutunan kaslar üzerinde ligamentler arclar yapar. Bunlara lig. Arcuatum denir. (yay şeklindeki ligament anlamında) lig. Arcuatum medianumun içinde hiatus aorticus vardır. İçinden aort geçer.
Crus dextrum L1-3 ten başlar özafagusun atrafında kavis yapar L3’ten geri döner. Crus sinistrum ise L1-2 den başlayıp crus dextrum ile birleşir.
Diaphragmadaki Geçitler
Diaphragmayı n. Pherinicus innerve eder. Plexus cervicalisten çıkar. Apertura thoracica superiordan girip diaphragmanın alt ve üst yüzeyine dağılır.
Damarları ise perifere doğru yönelmiştir. A.Phrenica inferior aorta abdominalisten gelir. A. Phrenica aorta thoracicanın dalırdır. A. Pericardiaca phrenica ve a. Musculo phrenica a. Thoracica internanın dallarıdır.
Venöz kanını vv. Intercostalis posterior, vv. Phrenica superior ve v. Intercostalis superior dextra alır. Bunlar v. Azygos ve v. Hemiazygos’lara dökülürler.
Detaylı yardım, konu ile ilgili pdf ve slaytlar ve hertürlü yardım/görüş/öneri/şikayet/sorularınız için yorum yapabilirsiniz.